Paryska "Traviata"

 Słowa mają swoją wagę i moc, czasem nawet ogromną, ale też momentami bledną i nie wystarczają. Z opisu wynika, że „Traviata” wystawiona jesienią 2019 w Opéra national de Paris jest dokładnie tym, czego nie cierpię najbardziej, a co w naszych czasach króluje na scenach świata, czyli tłumaczeniem oryginału na współczesność. Ze szczegółów: mamy nowomodne ciuchy, nawiązania do realnie istniejących dziś ludzi, mamy namolną obecność gadżetów komunikacji międzyludzkiej (obowiązkowe smartfony i korzystanie za ich pomocą z portali społecznościowych), dodatkowe teksty wyświetlane na projekcjach video, żywe zwierzęta ( nie żadne kanapowe pieski i czy słodkie kotki ale krowę i konia) itd. Koszmar. A przecież i dziś powstają przedstawienia co do joty wierne oryginałowi i piękne w obrazku jak „Traviata” w reżyserii Sofii Coppoli. Tylko wiecie co? Na tej drugiej usnęłam snem sprawiedliwego, chociaż nie stanowiła jakiegoś muzycznego horroru a na pierwszej siedziałam na brzeżku fotela a pod koniec poleciały mi łzy. Tak, na widzianej po raz nie wiem który (setny chyba nie byłby przesadą) „Traviacie”. Bywa, iż nasze (przynajmniej moje na pewno) uprzedzenia i założenia w kontakcie z doświadczaną bezpośrednio rzeczywistością sypią się w gruzy. Wielokrotnie już przekonywałam samą siebie, że w kwestiach artystycznych, a i w innych też nie należy niczego zakładać z góry. Cóż, przyzwyczajenia są silniejsze. A teraz, po złożeniu swoistej samokrytyki  - do rzeczy. Przedstawienie, o którym chcę Państwu dziś opowiedzieć i polecić je serdecznie jest rzeczywiście bezpośrednim przełożeniem opowiadanej historii z czasów drugiego cesarstwa na obecne.  Simon Stone zrobił to w sposób wyjątkowy – tak, żeby opowieść układała się nie tylko w logicznie po sobie następujący ciąg zdarzeń, ale też była prawdopodobna od strony emocjonalnej. Problem wystąpił właściwie tylko w jednym miejscu – dosyć trudno sobie wyobrazić, że dziś narzeczony nie dotrzyma danego ukochanej słowa z powodu … kiepskiej kondycji moralnej jej przyszłej bratowej. W związku z tym uczyniono owego zasadniczego młodzieńca arabskim księciem i przydano sytuacji  nieco prawdopodobieństwa. Kłopot drugi występuje w „Traviacie” zawsze, niezależnie od inscenizacji, w tekście nie wygląda dobrze. Jaka kobieta poświęciłaby szczęście nie tylko własne (w dodatku mające perspektywę krótkiego trwania i śmierci) ale też kochanego mężczyzny by nie stawać na przeszkodzie małżeństwu jego siostry? Chyba niewiele pań zdecydowałoby się na taki krok. Ale tu z problemem uporał się już Verdi, dając muzyce taką siłę przekazu, że nikt na widowni się nad tym nie zastanawia. Po rozprawieniu się z niejasnościami czas na garść konkretów. W tym spektaklu Violetta jest celebrytką  - osobą ewidentnie bardzo popularną (widzimy bilboard z reklamą markowych perfum, którym dała swoją twarz i imię), ale niezbyt szanowaną. Skojarzenia z Kim Kardashian jak najbardziej uprawnione. Obraca się w dosyć tandetnym i bezwzględnym środowisku, co zostało podkreślone przez takież, celowo dosyć obrzydliwe kostiumy. Sama bohaterka się do otoczenia dostosowuje. W akcie drugim Violetta zmienia wizerunek na zwyczajny, pasujący do miejsca, w którym wraz z Alfredem znaleźli swój azyl. Spotkanie z Germontem seniorem odbywa  się przed wiejskim kościółkiem, co ma pewnie podkreślać szczerość i uczciwość protagonistki. A w akcie finałowym mamy ją na chemoterapii, samotną wśród ludzi. I jakkolwiek kaleki nie byłby mój opis – to naprawdę działa! Warto to osobiście sprawdzić także ze względu na świetny tercet solistów. Pretty Yende debiutowała w partii Violetty i nikomu nie trzeba tłumaczyć jak ważny jest taki debiut dla każdej sopranistki.  Młoda artystka została przy ukłonach nagrodzona huraganową owacją i ja nic a nic się temu nie dziwię. Owszem, to rola dla jej możliwości pograniczna, momentami dało się to słyszeć. Ale Yende przekonuje od pierwszych chwil na scenie nie tylko pięknem swego głosu i postaci, fachową koloraturą  oraz porządną techniką. Dostajemy od niej przede wszystkim niezwykłą szczerość przekazu i ciepło. Chce się z jej bohaterką być do samego końca a potem nad nią popłakać. Rola Alfreda (zawsze miałam takie wrażenie) jest czysto użytkowa, nie jest za to ani efektowna, ani wdzięczna. Mimo wszystko młody francuski tenor, Benjamin Bernheim, już u siebie bardzo popularny okazał się w tej partii znakomity – jak jego partnerka dysponuje ładną barwą głosu, śpiewa nie tylko dobrze, ale też elegancko. Sprawdził się też od strony aktorskiej, a przy tym ma sceniczną chemię z Pretty Yende, co nie bywa częste a wydaje mi się cenne. Ludovic Tézier jak zazwyczaj, gdy występuje jako Giorgio Germont dał młodym barytonom cenną lekcję. Tyle razy już pisałam o jego rolach (także tej) z zachwytem i wszystkie te ochy i achy są aktualne.Michele Mariotti nie należy do moich ulubionych dyrygentów, tym razem nie ani mnie nie zachwycił, ani nie zniechęcił. W sumie, nowa paryska „Traviata” zostanie mi we wdzięcznej pamięci, co przy utworze tak popularnym wcale nie jest łatwe. Spróbujcie, warto!
https://www.youtube.com/watch?v=Aoqaz7yYb2U
https://www.youtube.com/watch?v=QGeXiyoUv00
https://www.youtube.com/watch?v=ir8I-1IZLH8
https://my-files.su/cstt3o