Hun Attyla i Rosjanie

Czasem zdarza się tak, że odczuwam potrzebę obejrzenia czegoś łatwego i melodyjnego, o w miarę prostej i klarownej akcji. Musi to jeszcze być odpowiednia produkcja, żebym nie musiała się zastanawiać nad masą zapewne bardzo głębokich znaczeń, jakie reżyser nadbudował dziełu. ”Attila” , owoc verdiowskich „lat galer”  nadaje się do tego znakomicie, bo choć dość często wystawiany, rzadko pada ofiarą unowocześniania i przeróbek. Mam na ten temat własną teorię. Moim zadaniem  przyczyna tego dziwnego zjawiska jest jedna : poprawność polityczna. Bo skoro w libretcie po jednej stronie mamy upadające imperium rzymskie, a po drugiej  Hunów, to kogoś w tych rolach obsadzić trzeba. A kandydatów na barbarzyńskie hordy brak – wszyscy się obrażą. Zaś naruszenia zasad poprawności dyrektorzy teatrów boją się znacznie bardziej niż gwałtu na zdrowym rozsądku czy  dobrym smaku, nie mówiąc już o intencjach autorskich, bo o to nie dba już nikt. I dlatego właśnie Attila pozostaje wodzem Hunów, a nie … tu można wpisać dowolną grupę narodowościową, religijną czy jaką kto chce. Pozostał nim także w inscenizacji, którą Mariinsky Label debiutuje na DVD i Blu Rayu. Mimo oszczędnych dekoracji produkcja petersburska (być może za sprawą podobnych kostiumów) wydała mi się bliźniacza tej z Met , a to były lata osiemdziesiąte. Reżyser Arturo Gama skupił się na ustawieniu poszczególnych sytuacji, zapewnienia chórowi czegoś do roboty i  … nieprzeszkadzaniu solistom. Nikomu tu nie kazano pracować w dziwacznej, niewygodnej do śpiewania pozycji , nie przewidziano też żadnych działań sprzecznych z podawanym tekstem. Jakież to czasami bywa odświeżające, u nas, w Europie zwłaszcza! Można sobie wyobrazić, że Verdi rozpoznałby własne dzieło bez zagrożenia nagłym zawałem serca. A muzykę napisał niezwykle melodyjną, momentami wręcz podejrzanie skoczną, pełną numerów, które da się zanucić po pierwszym usłyszeniu. Gergiev, potraktował ja poważnie i chociaż do specjalistów od Verdiego nie należy orkiestra Mariinsky’ego zabrzmiała bardzo dobrze, podobnie jak chór . Do solistów mam trochę zastrzeżeń, „Attylę” wystawia się zazwyczaj dla bohatera tytułowego, tak więc przyczyną zjawienia się tej opery w repertuarze była zapewne możliwość zaangażowania Ildara Abdrazakova.  Mam do niego pewien dystans, jak i do innych panów zaczynających drogę na szczyt jako załącznik do kontraktu małżonki. Tym niemniej przyznać muszę, że warunki głosowe ma Abdrazakov właściwe, by i tak zrobić karierę zaś połowica zapewne tylko bieg rzeczy przyspieszyła. Warunkom fizycznym też trudno wiele zarzucić – wysoki, dobrze zbudowany, w charakteryzacji zdumiewająco podobny do Samuela Rameya ( tyle, że nie rozbierany przez projektantkę kostiumów tak chętnie jak legendarny Amerykanin, zamiast gołej klaty musi wystarczyć widowiskowe rozchełstanie). Gra z dużym zaangażowaniem,  śpiewa też (momentami nawet zbyt dużym). Ale  brakuje mu całkowicie charyzmy, której Ramey miał w nadmiarze. Anna Markarova jest posiadaczką ogromnego głosu (co się w Rosji zdarza jakoś częściej niż gdzie indziej) bez najmniejszego trudu przebijającego się przez  grzmiącą orkiestrę i chór. Tyle, że ten instrument, nawet całkiem ładny w barwie traktuje bezlitośnie , według zasady – ma być głośno i wyraziście, o subtelnościach należy zapomnieć. Jej aktorstwo jest dokładnie takie samo. Mam wrażenie, że Markarova nie zdąży zrobić międzynarodowej kariery, bo ten głos zwyczajnie zedrze. Poczytałam sobie o niej trochę i znów przypomniała mi się odtwórczyni roli Odabelli w spektaklu w Met. Okazuje się, że Markarova, podobnie jak niegdyś Cheryl Studer śpiewa wszystko – od Rossiniego przez Wagnera do Turandot. Wróżę jej niestety podobną przyszłość i przedwczesny koniec działalności scenicznej. Vladislav Sulimsky nie krzyczał , ale był równie bezbarwny jak Abdrazakov, a to do Ezia należy przecież najsłynniejsza kwestia tej opery „Avrai tu l'Universo, resti l'Italia a me”.I tak dotarłam do Sergeia Skorokhdova , którego słyszałam po raz pierwszy i który zadziwił mnie niepomiernie kiedy tylko wydobył z siebie głos. Petersburski tenor zaskoczył mnie mianowicie nieomylnie i absolutnie włoską barwą  tego głosu, dziś spotykaną niezmiernie rzadko. Zwłaszcza u Rosjanina rzecz to niezwykła. Kto wie, czy wśród współczesnych tenorów lirycznych nie jest to barwa najpiękniejsza ze wszystkich! Tyle, że jej posiadacz nie bardzo potrafi się obchodzić ze swoim bezcennym darem. Nawet nie napina się szczególnie, ale, mój Boże, gdyby tak umiał tyle co Calleja to ten ostatni mógłby sobie tylko pomarzyć o kontraktach  bo intendenci staliby w kolejce do Skorokhodova. W każdym razie mimo wszystko jego karierę śledzić warto, a można , zdarza mu się występować w TWON. W nadchodzącym sezonie będzie w obsadzie pięknej, krótkiej opery Czajkowskiego „Jolanta”. Na koniec parę uwag o rosyjskiej szkole wokalnej – jak to jest, że ten niezwykle muzykalny naród produkuje masowo śpiewaków o wspaniałym materiale głosowym i niepokojących brakach techniczno-wyrazowych? Dlaczego większość z rosyjskich śpiewaków niemiłosiernie krzyczy i zdziera gardła? I skąd, wobec tego biorą się takie cuda jak Lezhnieva  czy Ignatovich?

W linkach zamieściłam kilka próbek talentu Skorokhdova. Warto przetrzymać krzykliwą (a jakże) Adinę, i posłuchać Nemorina.

https://www.youtube.com/watch?v=h9RfwdShslE 

https://www.youtube.com/watch?v=Wzkb9t20m1E 

http://www.youtube.com/watch?v=ZAu4Y5Uf4Vc 

https://www.youtube.com/watch?v=ToJxHg0YVes 

http://www.youtube.com/watch?v=NBxS7a44Lug 

http://www.youtube.com/watch?v=kR-X2yERTj8